Gebrek aan zorgpartners in grootsteden versterkt hoger risico op armoede

Kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano ziet het aantal financiële hulpaanvragen almaar meer toenemen. In 2020 was er al een toename met 300% tegenover het jaar voordien en ook dit jaar zijn de aanvragen in stijgende lijn. De kloof tussen landelijke en stedelijke gebieden, waar er meer anonimiteit heerst, dreigt bovendien nog groter te worden: er is een gebrek aan zorgpartners in grootsteden. Slechts 22% van de zorgpartners met wie Stichting Pelicano samenwerkt, is actief in een grootstad. Terwijl net daar de kans op armoede groter is dan elders. Tijdens Week Tegen Kinderarmoede roept Stichting Pelicano de grootsteden daarom op om meer zorgpartners in te schakelen.

Kinderen in stedelijke gebieden hebben meer risico om in armoede te belanden dan kinderen in landelijkere gebieden. Het armoedecijfer in grootsteden ligt namelijk tot 18% hoger dan elders. Vaak vinden mensen in stedelijke gebieden niet meteen de weg naar hulp om uit armoede te geraken door de grotere anonimiteit. Dat blijkt ook uit praktijkervaringen van kinderamoedeorganisatie Stichting Pelicano, die momenteel ondersteuning biedt aan 1425 kinderen en jongvolwassenen op hun weg naar een volwaardige rol in onze maatschappij. Slechts 17,3% (247) van de Pelicanokinderen leeft in een grootstad. Dat betekent dat er een pak minder kinderen de weg naar de juiste hulp vinden in een grootstad, en dat komt door het gebrek aan zorgpartners in die gebieden.
 

Knagend gebrek aan zorgpartners in grootsteden

Grootsteden hebben meer initiatieven en persoonlijke begeleiding voorhanden om armoede aan te pakken: klinkt als een logische redenering. Toch is het tegendeel waar.  Het aantal grootstedelijke zorgpartners bij Stichting Pelicano is in de afgelopen jaren amper gestegen, terwijl de hulpaanvragen (mede door corona) wél drastisch gestegen zijn. Proportioneel gezien is de kloof tussen het aantal zorgpartners in grootsteden* tegenover in landelijke gebieden groter dan ooit tevoren. Op een totaal van 604 Belgische zorgpartners is slechts 22% een stedelijke zorgpartner. Brugge is de beste leerling van de klas, met 73 zorgpartners (12%), en kan dus als voorbeeld dienen voor de andere grootsteden, die samen slechts 60 zorgpartners hebben (10%). Opvallend: in Charleroi zijn er nul zorgpartners, Gent is de tweede beste Vlaamse stad (28 zorgpartners), Brussel en Antwerpen hebben samen amper 20 zorgpartners.

De armoedecijfers pieken in stedelijke gebieden en de zorgpartners die er al zijn, hebben moeilijkheden om zicht te krijgen op armoedesituaties, die maar al te vaak onder de radar blijven. In de praktijk komen de zorgpartners vandaag handen tekort om alle kwetsbare gezinnen te ondersteunen en is er ook geen ruimte om nog de ogen en oren open te houden voor kwetsbare gezinnen die nog niet onder begeleiding vallen. De stad is een anonieme omgeving waarin het moeilijk is om vat te krijgen op kwetsbare situaties. In landelijkere gebieden is de situatie beter, maar daar ontbreken dan weer vaak financiële middelen.

Vooral in Waalse steden zoals Luik (5 zorgpartners), Namen (5) en Charleroi (0) is de situatie zeer ernstig, maar ook in Leuven (2) en Antwerpen (9) is er nog werk aan de winkel. Christiaan Hoorne, directeur van Stichting Pelicano: “Het lijkt een paradox op zich: waar de nood het hoogste is, lijkt de ondersteuning door zorgpartners het minste nabij. We stevenen af op een dramatisch gebrek aan zorgpartners, waardoor de situatie van heel wat kwetsbare gezinnen ofwel gewoon niet aan de oppervlakte komt ofwel niet aangepakt kan worden. ”

Aantal hulpaanvragen schiet de hoogte in

Stichting Pelicano zag het aantal hulpvragen sinds de eerste coronaversoepelingen opnieuw sterk de hoogte ingaan (+145%!) en vreest ervoor dat de kloof tussen stedelijke en landelijke gebieden enkel groter wordt. Want Stichting Pelicano ziet in haar werking een scheefgetrokken balans in de verspreiding van de zorgpartners en dus de verspreiding van hulp. Zo’n 78% van de zorgpartners is actief buiten een grootstad, en er leven 1178 Pelicanokinderen buiten een grootstad. Door het gebrek aan zorgparters worden kinderen in grootsteden amper opgespoord, terwijl het armoedecijfer daar wel hoog is. Christiaan Hoorne hoopt dat zorgpartners hun weg blijven vinden naar stedelijke gebieden : “Wij hopen dat we vele nieuwe zorgpartners kunnen overtuigen om in stedelijke gebieden aan de slag te gaan en pleiten uiteraard voor voldoende middelen om hun taak goed uit te voeren.”

Stichting Pelicano neemt alvast het heft in eigen handen om in de steden al een verschil te maken. Zo organiseren ze de campagne “Met Stichting Pelicano, elk kind aan tafel.” in Ieperse scholen, met de steun van het stadsbestuur. De kinderarmoedeorganisatie roept daarnaast de verschillende stedelijke instanties op om zorgpartner te worden, om samen het verschil te kunnen maken.

An Miller en Filip Peeters als ambassadeurs om kinderarmoede te stoppen

Stichting Pelicano is een gevestigde waarde in armoedebestrijding over heel België en biedt via zorgpartners financiële ondersteuning aan momenteel 1425 kinderen en jongvolwassenen. Christiaan Hoorne: “ De samenwerking met zorgpartners is essentieel. Tot 90% van onze aanvragen komen via hen binnen. Ze zijn onze ogen en oren: ze weten wat er in het werkveld gebeurt”. Stichting Pelicano staat nooit direct in contact met het kind (om de anonimiteit te bewaren), alles verloopt via haar zorgpartners. Zij staan aan de frontlinie en weten wat elk kind nodig heeft. Het zijn de zorgpartners die beslissingen nemen voor de gezinnen onder hun hoede en zorgen voor een volwaardige integratie in de maatschappij  op lange termijn. Ze spelen een sleutelrol in het succes. 

Samenwerken is volgens Stichting Pelicano dan ook cruciaal om kinderarmoede uit de wereld te helpen. De stichting organiseert daarom sinds 2020 de jaarlijkse Week Tegen Kinderarmoede (11-17 oktober), waarin ze oproepen tot bewustwording, bespreekbaarheid en inzameling van middelen. Dit jaar lanceerde het in het kader van de Week Tegen Kinderarmoede de campagne “Stop kinderarmoede”. Voor de eerste keer zetten ook de gloednieuwe ambassadeurs van Stichting Pelicano hun schouders mee onder de campagne. Miss België Kedist Deltour en acteurskoppel An Miller en Filip Peeters werden in het afgelopen jaar ambassadeur.

*Grootsteden: Brussel (1.218.255), Antwerpen (529.247), Gent (263.927), Charleroi (202.746), Luik (197.217), Brugge (118.656), Namen (111.432) en Leuven (102.275).