Geen artikelen gevonden
  • 08/04/2022
  • Nieuws

Financiële middelen van gezinnen in armoede verminderen drastisch


Stijgende verbruikersprijzen aan de basis van dalende levenskwaliteit op school

Brussel, 8 april 2022 – Op amper een halfjaar tijd is het inkomen dat een gezin in België minimaal nodig heeft om volwaardig aan de maatschappij deel te nemen met 4% gestegen. Dat blijkt uit cijfers van CEBUD, op aanvraag van kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano. Voor gezinnen die in armoede leven, betekent dat vooral schrappen in extra-schoolse activiteiten, kleding en sociale relaties. “Zorgeloosheid, ontspanning en sociale relaties zijn ook van primordiaal belang voor kinderen in armoede, maar doordat een zeer groot deel van hun budget opgeslokt wordt door andere basisbehoeften, lukt dat amper nog”, zegt Christiaan Hoorne, directeur van Stichting Pelicano.

Leven 4% duurder op amper half jaar tijd

Door de stijgende energieprijzen, vastgoedprijzen en warenhuisprijzen, is het leven op een half jaar tijd flink duurder geworden. Uit cijfers van het Centrum voor budgetadvies en -onderzoek van Thomas More (CEBUD), aangevraagd door Stichting Pelicano, blijkt dat het referentiebudget voor gezinnen met kinderen gestegen is van gemiddeld 2.321 euro naar gemiddeld 2.405 euro per maand tussen de periode van juni 2021 en januari 2022. Dat is een stijging van 4% op amper zes maanden tijd. Een referentiebudget geeft weer hoeveel inkomen een gezin minimaal nodig heeft om volwaardig aan de maatschappij te kunnen deelnemen. Op basis van (inter)nationale richtlijnen, wetenschappelijke expertise en focusgroepgesprekken, bepaalt het CEBUD welke goederen en diensten noodzakelijk zijn om aan de samenleving te kunnen deelnemen. Ze houden daarbij rekening met bijvoorbeeld gezonde voeding, adequate huisvesting, toegankelijke gezondheidszorg, geschikte kleding, rust en ontspanning, een veilige kindertijd en mobiliteit. Elk jaar in juni worden de goederen en diensten opnieuw geprijsd en op die manier worden de referentiebudgetten ook aangepast. Op vraag van kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano voerde het CEBUD een vervroegde berekening uit waarbij de gestegen energieprijzen in rekening werden gebracht.

“We zien een zeer sterke stijging bij de verbruiksprijzen, dus het geld dat naar gas, elektriciteit en water gaat. Op amper een half jaar tijd stegen deze kosten met zo’n 48%, van gemiddeld 167 euro naar 247 euro per maand", zegt Bérénice Storms, coördinator en onderzoeker bij CEBUD, Thomas More. "En ook sindsdien zijn de energieprijzen nog eens zoveel gestegen. Tussen 2020 en 2021 stegen de prijzen ook al, waardoor de referentiebudgetten gemiddeld met 2% stegen, wat veel minder drastisch is. De sterke stijgingen in de laatste zes maanden zorgen ervoor dat het budget dat gezinnen minimaal nodig hebben om rond te komen omhoog gaat. Gelukkig temperde de regering de gevolgen voor personen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming met de toekenning van het sociaal tarief voor energie. Doch iedere stijging van het noodzakelijk gezinsbudget heeft een enorme impact op gezinnen die het al moeilijk hebben.”

Christiaan Hoorne, directeur van Stichting Pelicano, voegt toe: “Het leven wordt duurder, dat voelt iedereen. Maar voor gezinnen die in armoede leven, wordt de situatie haast onhoudbaar. Zij willen ervoor zorgen dat hun kinderen een comfortabel leven kunnen leiden. Zorgeloosheid, ontspanning en sociale relaties zijn ook van primordiaal belang, maar doordat een zeer groot deel van hun budget opgeslokt wordt door andere basisbehoeften, lukt dat amper nog.”

Geen geld meer voor buitenschoolse activiteiten

Uit een bevraging van kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano bij 103 zorgpartners uit haar zorgpartnernetwerk blijkt dat er steeds minder geld beschikbaar is om kinderen volwaardig naar school te laten gaan. Het zorgpartnernetwerk bestaat onder andere uit scholen, OCMW’s en andere partijen die via Stichting Pelicano kinderen in armoede financieel onder hun vleugels nemen. Zo’n 65% van de zorgpartners geeft aan dat er geen geld meer is voor extra-schoolse activiteiten voor gezinnen in armoede. Daarnaast merken de zorgpartners ook dat kinderen in armoede geen aangepaste kledij dragen (52%), onhygiënisch zijn (45%) of te weinig of geen eten mee naar school krijgen (42%). Zo’n 40% geeft aan dat er geen mogelijkheid is om kinderen in armoede naar bijvoorbeeld verjaardagsfeestjes van vrienden te laten gaan, omdat er geen geld is voor een cadeautje.

“Het is enorm belangrijk om kinderen in armoede als volwaardige scholier te laten meedraaien. Sociaal isolement ligt aan de basis van de onmacht om uit de vicieuze armoedecirkel te komen”, legt Christiaan Hoorne van Stichting Pelicano uit. “Doordat het leven steeds duurder wordt, zien we dat gezinnen in armoede het steeds moeilijker hebben om hun kinderen het leven te bieden dat ze verdienen. Dat komt omdat alle beschikbare middelen naar basisbehoeften gaan. De kans dat kinderen uit de armoedecirkel geraken om als volwaardig lid van de maatschappij mee te draaien later, slinkt daarom zienderogen.”

Sombere toekomst tegemoet

Bérénice Storms van CEBUD ziet niet meteen een ommekeer in de stijging van de referentiebudgetten, integendeel: “Door alles wat er nu in de wereld gaande is, verwachten we niet meteen dat de energieprijzen, de warenhuizenprijzen en de huurprijzen zullen stoppen met stijgen”, legt ze uit. “Voor de referentiebudgetten, die we midden dit jaar opnieuw zullen berekenen, betekent dat sowieso opnieuw een forse stijging. Als dit zo blijft doorgaan, zullen zelfs gezinnen die normaal wel kunnen rondkomen, in de problemen komen.”

Nochtans lijkt de situatie niet zo dramatisch volgens de laatste cijfers van Statbel. Die tonen aan dat het beter gesteld is met de (kinder)armoede in ons land. Maar schijn bedriegt, want de meest recente cijfers dateren van 2019, voor de coronacrisis. “De armoedecijfers die Statbel onlangs publiceerde, zijn totaal achterhaald”, zegt Christiaan Hoorne. “Die cijfers houden geen rekening met de coronacrisis en de laatste socio-economische ontwikkelingen en geven een vertekend beeld. Het lijkt alsof we goed bezig zijn, maar het tegendeel is waar. Er is nood aan meer actuele en snellere manieren om te rapporteren over armoedecijfers. Alleen zo kunnen we de urgentie aantonen en kan de overheid accurater handelen.”

In de pers

Het Laatste Nieuws
La Dernière Heure
RTL
RTL Interview
Le Soir
Grenz Echo
​​​​​​​La Libre Belgique
Joe FM
Klara
MNM
Q-Music
Radio2
Studio Brussel

Contact


  • IBAN BE53 0687 7777 7753
    BIC: GKCCBEBB
    Mededeling: 'Ik steun een Pelicanokind’

Adres


  • Hoofdkantoor
    Congresstraat 35
    1000 Brussel
  • Bijkantoor Brugge
    Baron Ruzettelaan 3–3.2b
    8310 Brugge